56.Pułk Śmigłowców – JW 1641 (1963 – 1973)
56.Pułk Lotnictwa Wojsk Lądowych – JW 1641 (1973 – 1982)
56.Pułk Śmigłowców Bojowych – JW 1641 (1982 – 1996)
56.Kujawski Pułk Śmigłowców Bojowych – JW 1641 (1996 – 2011)
 
 
RYS HISTORYCZNY
 
                    Formowanie 56.Pułku Śmigłowców rozpoczęto od sformowania w terminie do 30 kwietnia 1963 r. Grupy Organizacyjno-Przygotowawczej 56.Pułku Śmigłowców na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego WP Nr 03/Org. z dnia 4 stycznia 1963 r. według etatu Nr 6/404 o etatowym stanie osobowym 59 żołnierzy i 1 pracownik cywilny w m. Inowrocław jako Jednostkę Wojskową nr 1641.  Zadanie sformowania grupy otrzymał Dowódca Lotnictwa Operacyjnego. Następnie Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego WP Nr 046/Org. z dnia 21 marca 1963 roku rozformowano Grupę Organizacyjno-Przygotowawczą 56.Pułku Śmigłowców i na bazie jej oraz dwóch eskadr z likwidowanego 48.Pułku Lotnictwa Myśliwsko-Szturmowego z Bydgoszczy sformowano w terminie do dnia 29 czerwca 1963 roku 56.Pułk Śmigłowców według etatu Nr 6/407 o etatowym stanie osobowym 579 żołnierzy i 21 pracowników cywilnych. Miejsca bazowania wyznaczono na Inowrocław, oraz lotnisko koło Latkowa. Początkowo pułk był wyposażony w śmigłowce SM-1 i SM-2, podlegał Dowództwu Lotnictwa Operacyjnego i był przeznaczony do wykonywania zadań bezpośrednio na korzyść związków taktycznych rodzajów wojsk sił lądowych, należały do nich między innymi rozpoznanie, obserwacja i kontrola pola walki, dowodzenie i łączność, zadania łącznikowe, korygowanie ognia artylerii, transport, przewóz grup dywersyjno-rozpoznawczych, ewakuacja sanitarna i ratownictwo. Siedzibą sztabu i dowództwa pułku są zabytkowe pruskie koszary ulokowane niedaleko centrum Inowrocławia, natomiast lotnisko pułku znajduje się w Latkowie koło Inowrocławia. Na pierwszego dowódcę pułk został wyznaczony płk pil. Bolesław Andrychowski, który poprzednio dowodził 64.Pułkiem Szkolnym z Przasnysza. Pierwszy rozkaz dowódcy pułku został wydany 18 maja 1963 roku ustalał on stan osobowy pułku na 579 żołnierzy i 21 pracowników cywilnych zgodnie z założeniami etatu Nr 6/407, dziś dzień 18 maja jest z tej okazji świętem pułku. Do końca roku 1963 było już 29 osób personelu latającego w pułku. Także w roku 1963 pułk otrzymał swój sztandar, który wręczył dowódcy gen. bryg. pil. Józef Jacewicz. W tamtym okresie pułk dzielił się na 5 eskadr, w każdej po 2 klucze liczące po 2 śmigłowce SM-1 lub SM-2.
 
Mi-2 z podwieszanymi zasobnikami rakiet URN
 
Piloci pułku szkolili się także w akcjach zwalczania skutków klęsk żywiołowych, ewakuację ludności cywilnej, stawianie ładunków wybuchowych na zaporach lodowych. W 1965 roku po inspekcji Dowództwa Lotnictwa Operacyjnego pułk zajął 1 miejsce wśród jednostek Lotnictwa Operacyjnego. W 1967 roku grupa pilotów i techników szkoliła się w Kirgizji na nowych śmigłowcach Mi-8, w roku 1968 w pułku powstał nieetatowy klucz śmigłowców transportowych, który wkrótce został rozbudowany do stanu eskadry na wyposażeniu której było sześć Mi-4 oraz pięć Mi-8. Pod koniec roku 1968 w ramach struktury pułku utworzono 32. baterię artylerii przeciwlotniczej uzbrojonej w armaty kalibru 37 mm. Kolejne lata to kolejne zmiany, na podstawie zarządzenia szefa Sztabu Generalnego z 19 grudnia 1969 sformowana została 37. eskadra śmigłowców transportowych, jednak już jesienią 1971 w oparciu o sprzęt i personel tej eskadry utworzono 37. Pułk Śmigłowców Transportowych w Leźnicy Wielkiej i eskadra ta pożegnała Inowrocław. 13 stycznia 1972 nastąpiła zmiana na stanowisku dowódcy, nowym dowódcą pułk został płk pil. Feliks Dudek. Początek lat 70-tych to także przemiany strukturalne w Wojsku Polskim, utworzono Lotnictwo Wojsk Lądowych i zgodnie z zarządzeniem szefa Sztabu Generalnego nr 046/Org z dnia 14 lipca 1973 oraz zarządzeniem szefa Sztabu Wojsk Lotniczych nr 0133/Org z dnia 24 września 1973 inowrocławski pułk został z dniem 21 grudnia 1973 przeformowany na 56.Pułk Lotnictwa Wojsk Lądowych według etatu Nr 20/099 o etatowym stanie osobowym 505 żołnierzy i 31 pracowników cywilnych. W tamtym okresie w strukturze pułku było pięć eskadr śmigłowców ( numery 2., 4., 5., 10. i 12. ) w Latkowie którym zarządzeniem tym nadano etaty Nr 20/100 o etatowym stanie osobowym 69 żołnierzy w każdej, ponadto 11. eskadra lotnictwa łącznikowego (istniejąca według własnego etatu Nr 20/066) bazowała we Wrocławiu oraz dwa klucze śmigłowców (numery 2. i 4. Istniejące według własnych etatów Nr 20/101) w Biedrusku i Bolesławcu. Warto wspomnieć że 56.plwl na czas „W” w „Planie mobilizacyjnego rozwinięcia Sił Zbrojnych PRL „PM-72”” podlegał pod 2.Armię Wojska Polskiego i miał także własne zadania mobilizacyjne, w ramach przygotowania i przeprowadzania mobilizacji pułk miał na czas „W” sformować 110. Polową Piekarnię, 1. Polową Łaźnię, 40. Polową Pralnię, 50. Skład Amunicji przy czym wszystkie te jednostki miały być po sformowaniu ich przekazane do 3.Armii Lotniczej. Dla potrzeb 2. Armii Wojska Polskiego pułk mobilizował 32. Baterię Artylerii Przeciwlotniczej która na czas „P” była głęboko skadrowaną jednostką podległą dowódcy pułku. Dla potrzeb Wojsk OPK pułk mobilizował jeszcze 10. Komendę Lotniska Stałego. Do zadań pułku w tym okresie należało niszczenie broni pancernej i środków opancerzonych, niszczenie obiektów przeciwnika, współdziałanie ze związkami taktycznymi wojsk lądowych, poprawianie ognia artylerii, rozpoznawanie pola walki, desantowanie grup specjalnych, prowadzenie powietrznego rozpoznania skażeń. Równolegle w tym czasie wprowadzano do służby nowy rodzaj śmigłowca, który służy do dziś czyli Mi-2, pierwszy egzemplarz pojawił się w pułku 5 września 1973 roku. Śmigłowce Mi-2 pierwsze trafiły do 10 eskadry, 2 listopada 1973 pojawiły się w niej pierwsze egzemplarze przystosowane do przenoszenia uzbrojenia, wyposażone zostały w system uzbrojenia URN. W roku 1975 na wyposażenie uzbrojenia śmigłowców wprowadzać zaczęto przeciwpancerne pociski kierowane 9M14M „Malutka”. W 1976 zakończono szkolić pilotów na śmigłowcach SM-1 i SM-2. W dniu 3 czerwca 1977 nastąpiła zmiana na stanowisku dowódcy pułku, nowym dowódcą został płk dypl. pil. Kazimierz Chojnacki. W czerwcu 1978 roku utworzona została 1 eskadra śmigłowców szturmowych, znaczną część personelu stanowił personel z 10 eskadry. Zmiana ta była efektem przejścia pułku na nowy etat, Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego WP Nr 08/Org. z dnia 8 lutego 1978 roku w terminie do 1 czerwca 1978 roku Dowódca Wojsk Lotniczych przeformował 56.Pułk Lotnictwa Wojsk Lądowych z etatu Nr 20/099 na etat Nr 20/139 o etatowym stanie osobowym na czas „P” 711 żołnierzy i 36 pracowników cywilnych oraz na czas „W” 682 żołnierzy, zarządzeniem tym przeformowano również podległe pod pułk eskadry śmigłowców /Związków Taktycznych/ z etatów Nr 20/100 na nowy etat Nr 20/140 o etatowym stanie osobowym po 55 żołnierzy na czas „P” w każdej, a na czas „W” po 139 żołnierzy w każdej. 30 września 1980 następna roszada na stanowisku dowódcy, obowiązki przejął płk dypl. pil. Roman Włodarczyk. Bardzo ważną datą dla pułku jest 31 października 1982 roku kiedy to na mocy Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego WP nr 015/Org. z dnia 22 kwietnia 1982 pułk został przeformowany w 56. Pułk Śmigłowców Bojowych, pułk otrzymał nowy etat Nr 20/170, jednocześnie dotychczas istniejące na czas „P” eskadry śmigłowców /Związków Taktycznych/ rozformowano włączając ich sprzęt i personel w składu etatu pułku. Jednocześnie do zadań mobilizacyjnych pułku dopisano zadanie sformowania rozformowanych na czas „P” eskadr śmigłowców /Związków Taktycznych/ według etatu wojennego Nr 20/626. W tamtym okresie struktura pułku to 1 i 2 eskadra śmigłowców szturmowych, grupa śmigłowców związków taktycznych, 11 eskadra lotnictwa łącznikowego, 2 i 4 klucze śmigłowców w Biedrusku i Bolesławcu. Do zadań pułku należało bezpośrednie wsparcie wojsk lądowych na polu walki, stawianie narzutowych zapór minowych, prowadzenie rozpoznania, poprawianie ognia artylerii, zabezpieczenie dowodzenia wojsk lądowych, zadania transportowe i łącznikowe. W połowie lat 80-tych do wojsk lądowych weszły na wyposażenie śmigłowce Mi-24, pierwsze cztery maszyny Mi-24W przyleciały do Latkowa 24 kwietnia 1986 roku, weszły na uzbrojenie 3 eskadry szturmowej. Rok 1987 to zmiana dowódcy, na nowe stanowisko przybył płk dypl. pil. Janusz Tomczyk, w maju 1987 załogi z pułku uczestniczyły w ćwiczeniach poligonowych pod kryptonimem „Klon 87”. W wyniku przygotowań do ratyfikacji przez Polskę traktatów CFE , do magazynów powędrowały systemu uzbrojenia Mi-2, w zamian część maszyn przezbrojono w system minowania „Platan”. Rok 1992 to kolejne zmiany, nowy dowódca płk dypl. pil. Wojciech Felisiak rozpoczął dowodzenie pułkiem 19 lutego 1992, rozformowano 11 eskadrę z Wrocławia i klucze z Biedruska i Bolesławca.
 
Mi-24W w efektownym pokazie
 
Zgodnie z zarządzeniem szefa Sztabu Generalnego z dnia 22 czerwca 1995 oraz rozkazem dowódcy WLOP nr 82 z dnia 18 lipca 1995, 56 Pułk przekazano z dniem 27 października 1995 w podporządkowanie Pomorskiego Okręgu Wojskowego. W roku 1996 jednostka otrzymała sztandar ufundowany przez społeczeństwo Inowrocławia, oraz nazwę wyróżniającą „Kujawski”. W dniu 12 grudnia 1997 funkcję dowódcy pułku objął płk dypl. pil. Jan Bocianowski. Kolejne lata to okres szkolenia i trudów codziennej służby. We wrześniu 2001 po raz kolejny zmieniła się podległość pułku, pułk został podporządkowany 2. Korpusowi Zmechanizowanemu i posiada strukturę: trzy eskadry śmigłowców szturmowych (w tym jedna na Mi-24W i dwie na Mi-2), jedna eskadra wielozadaniowa (Mi-2), batalion dowodzenia, batalion zabezpieczania lotów. W dniu 28 maja 2002 kolejna zmiana dowódcy, nowym dowódcą został płk pil. Stanisław Ciołek, również w tym roku pułk brał udział w kilku dużym ćwiczeniach m.in. „Victory Strike III”, „Cannon Cloud 2”. W styczniu 2004 rozkazem szefa Sztabu Generalnego WP nr 18/Org. z 20 stycznia 2004 stał się jednostką bezpośrednio podległą Dowództwu Wojsk Lądowych. Od 7 listopada 2005 dowódcą jednostki zostaje płk pil. Zbigniew Rakoczy. W roku 2006 pułk został wyznaczony do wydzielenia sił w ramach PKW Irak, żołnierze pułku stacjonowali w bazach w Diwanii i Al. Kut. W związku ze zmianami organizacyjnymi w Siłach Zbrojnych RP w roku 2011 zadecydowano o sformowaniu nowego związku taktycznego w Wojskach Lądowych który skupiał by całość sił lotniczych Wojsk Lądowych, w związku z tym wydano decyzję o rozformowaniu 56.Kujawskiego Pułku Śmigłowców Bojowych w terminie do 31 grudnia 2011 roku, a na jego bazie w tym terminie postanowiono sformować 56.Bazę Lotniczą która ma zostać pododdziałem sformowanej od podstaw 1.Brygady Lotnictwa Wojsk Lądowych.
 
TRADYCJE, PATRON i ŚWIĘTA
 
Decyzją nr 135/MON z 13 sierpnia 1996 pułk otrzymał nazwę wyróżniającą „Kujawski” oraz ustalono dzień święta pułku na dzień 18 maja.
Odznakę pamiątkową pułku zatwierdzono decyzją nr 408/MON z 1 września 2008.
 
  
Oznaka rozpoznawcza na mundur (wersja wyjściowa i polowa)
 
     
Oznaki rozpoznawcze pododdziałów pułku (od lewej 1 eskadra, 2 eskadra, 3 eskadra, grupa śmigłowców, batalion dowodzenia)
 
STRUKTURA
 
 - dowództwo i sztab
  - batalion dowodzenia
  - batalion zabezpieczenia
  - 1 eskadra śmigłowców szturmowych ( Mi-24W )
  - 2 eskadra śmigłowców szturmowych ( Mi-24W oraz W-3 )
  - 3 eskadra śmigłowców szturmowych ( Mi-2 )
  - 4 eskadra śmigłowców ( Mi-2 )
 
 
Mi-24W
 
POCZET DOWÓDCÓW
 
- płk pil. Bolesław Andrychowski ( 5.V.1963 – 13.I.1972 )
- płk pil. Feliks Dudek ( 13.I.1972 – 3.VI.1977 )
- płk dypl. pil. Kazimierz Chojnacki ( 3.VI.1977 – 30.IX.1980 )
- płk dypl. pil. Roman Włodarczyk ( 30.IX.1980 – 5.II.1987 )
- płk dypl. pil. Janusz Tomczyk ( 5.II.1987 – 19.II.1992 )
- płk dypl. pil. Wojciech Felisiak ( 19.II.1992 – 12.XII.1997 )
- płk dypl. pil. Jan Bocianowski ( 12.XII.1997 – 28.V.2002 )
- płk pil. Stanisław Ciołek ( 28.V.2002 – 7.XI.2005 )
- płk pil. Zbigniew Rakoczy ( 7.XI.2005 – 1.XII.2009 )
- cz. p.o. ppłk Piotr Saniuk ( 1.XII.2009 – 15.XI.2010 )
- płk pil. Wiesław Franczak ( 15.XI.2010 - 31.XII.2011 )
 
PODPORZĄDKOWANIE
Dowództwo Lotnictwa Operacyjnego (1963 - ?)
Dowództwo Wojsk Lotniczych (? - ?)
Pomorski Okręg Wojskowy (27.X.1995 – IX.2001)
2.Korpus Zmechanizowany (IX.2001 – I.2004) – r. Szefa Sztabu Generalnego WP nr 18/Org. z 20.I.2004
Dowództwo Wojsk Lądowych (I.2004 – 31.XII.2011)
 
 
Serdeczne podziękowania dla Pana majora Dariusza Świecha z 56 Kujawskiego Pułku Śmigłowców Bojowych za pomoc w uzyskaniu materiałów na temat pułku.
 
© Copyright by www.jednostki-wojskowe.pl  Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i publikowanie w całości oraz w części bez zgody autora zabronione. Wszystkie teksty, artykuły, fotografie, oraz pozostałe materiały zamieszczone na stronie www.jednostki-wojskowe.plobjęte są prawami autorskimi.

 

Please publish modules in offcanvas position.