3.Pomorska Dywizja Piechoty im. Romualda Traugutta – JW 1253 (1943 - 1958)
 3.Pomorska Dywizja Piechoty im. Romualda Traugutta – JW 2034 (1958 - 1962)
 
 
                3.Dywizję Piechoty formowano podczas II Wojny Światowej rozkazem Dowódcy 1.Korpusu Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR nr 95 z 27 grudnia 1943. Wg tego rozkazu sformowano dywizję w następującym składzie:
 
 - Dowództwo 3.Dywizji Piechoty – Sielce
  - 7.Pułk Piechoty – Sielce
  - 8.Pułk Piechoty – Sielce
  - 9.Pułk Piechoty – Sielce
  - 3.Pułk Artylerii Lekkiej – Sielce
  - 3.samodzielny dywizjon przeciwpancerny – Sielce
  - pluton dowodzenia Dowódcy Artylerii – Sielce
  - 3.samodzielny szkolny batalion piechoty – Sielce
  - 4.samodzielny batalion saperów – Sielce
  - 3.samodzielna kompania zwiadowcza – Sielce
  - 3.samodzielna kompania łączności – Sielce
  - 3.samodzielny batalion sanitarny – Sielce
  - 3.Ambulans Weterynaryjny – Sielce
  - 3.samodzielna kompania chemiczna – Sielce
  - 3.samodzielna kompania samochodowo-transportowa – Sielce
  - Ruchomy Warsztat Taborowo-Mundurowy – Sielce
  - 3.Piekarnia Polowa – Sielce
  - 1942.Kasa Polowa Banku Polskiego – Sielce
  - Oddział Informacji 3.DP
 
Żołnierze 3.DP złożyli przysięgę w miejscowości Lebowo nad rzeką Oką. W połowie 1944 roku dodatkowo w strukturach dywizji sformowano 2930.Wojskową Stację Pocztową oraz 3.dywizjon artylerii samobieżnej na bazie 3.dappanc który rozformowano. 21 lipca 1944 dywizję podporządkowano Dowódcy 1.Armii Wojska Polskiego, od sierpnia 1944 dywizja weszła do walki i rozpoczęła szlak bojowy, w styczniu 1945 walczyła o Warszawę, następnie walczyła w Bydgoszczy, brała udział w walkach na Wale Pomorskim, działania wojenne 3.DP zakończyła na polach Brandenburgii.
 
Po powrocie do kraju 3.DP została skierowana do wschodniej części Polski do Lublina oraz okolicznych miejscowości. W maju 1945 roku 3.Pułk Artylerii Lekkiej przemianowany został na 5.Pułk Artylerii Lekkiej. We wrześniu 1945 dywizję podporządkowano Dowódcy Okręgu Wojskowego nr VII „Lublin”. Do sierpnia 1945 roku pododdziały 3.DP brały udział w przywracaniu bezpieczeństwa na podległych im terenach. Praktycznie do 1946 roku dywizja brała udział w walkach z UPA i pomagała w przesiedlaniu ludności narodowości ukraińskiej.
 
Rozkazem Naczelnego Dowódcy WP nr 046/Org. z 27 lutego 1946 roku przeformowano 3.DP na nową strukturę rozformowując część jednostek a część przeniesiono na nowe etaty. Skład 3.DP po tej reorganizacji był następujący:
 
 - Dowództwo 3.Dywizji Piechoty – Lublin
  - 7.Kołobrzeski Pułk Piechoty – Lublin
  - 8.Bydgoski Pułk Piechoty – Kraśnik
  - 9.Zaodrzański Pułk Piechoty – Chełm
  - 5.Kołobrzeski Pułk Artylerii Lekkiej – Chełm
  - 3.dywizjon artylerii przeciwpancernej (przeformowany z 3.das)
  - 20.kompania łączności – Lublin (przeformowana z 3.kł)
  - 4.batalion saperów – Lublin
  - pluton ochrony Wydziału Informacji – Lublin
  - Wydział Informacji 3.DP – Lublin
 
Pozostałe jednostki dywizji zostały rozformowane. Rozkazem NDWP nr 053/Org. z 30 marca 1946 roku jednostkom 3.DP nadano numery jednostek wojskowych. Następnie w połowie roku 1946 część jednostek wraz z dowództwem 3.DP dyslokowano z Lublina do Zamościa. Stan organizacyjny w 1948 roku przedstawiał się następująco:
 
 - Dowództwo 3.Dywizji Piechoty – JW 1253 Zamość
  - 7.Kołobrzeski Pułk Piechoty – JW 1157 Lublin
  - 8.Bydgoski Pułk Piechoty – JW 2134 Zamość
  - 9.Zaodrzański Pułk Piechoty – JW 1572 Hrubieszów
  - 5.Kołobrzeski Pułk Artylerii Lekkiej – JW 1168 Chełm
  - 3.dywizjon artylerii przeciwpancernej – JW 2137 Zamość
  - 20.kompania łączności – Zamość
  - 4.batalion saperów – JW 2439 Zamość
 
W wyniku rozformowania w roku 1949 Okręgu Wojskowego nr VII, 3.Dywizja Piechoty została podporządkowana Dowódcy Okręgu Wojskowego nr I. Doszło również do kilku zmian strukturalnych i dyslokacyjnych w strukturze samej 3.DP, i tak 9.Pułk Piechoty został przekazany do 14.Dywizji Piechoty, a w zamian do 3.DP przybył 45.Pułk Piechoty – JW 3576 Siedlce, 20.kompanię łączności rozwinięto w 20.batalion łączności – JW 2630 Zamość. Jesienią 1949 do Lublina przeniesiono Dowództwo 3.DP i 20.bł, 4.bsap z Zamościa przeszedł do Włodawy, 3.dappanc z Zamościa do Chełma.
 
W roku 1951 doszło do rozbudowy struktur dywizji, Dowódca Okręgu Wojskowego nr I rozkazem MON nr 0043/Org. z 17 maja 1951 roku przeformowano 3.DP, po przeformowaniu skład 3.DP był następujący:
 
 - Dowództwo 3.Dywizji Piechoty – JW 1253 Lublin
  - 7.Kołobrzeski Pułk Piechoty – JW 1157 Lublin
  - 8.Bydgoski Pułk Piechoty – JW 2134 Hrubieszów
  - 45.Pułk Piechoty – JW 3576 Siedlce
  - 5.Kołobrzeski Pułk Artylerii Lekkiej – JW 1168 Chełm
  - 3.dywizjon artylerii przeciwpancernej – JW 2137 Hrubieszów
  - 18.dywizjon artylerii przeciwlotniczej – JW 2195 Lublin (sformowany na nowo)
  - 20.batalion łączności – JW 2630 Lublin
  - 4.batalion saperów – JW 2439 Tomaszów Lubelski
  - 34.kompania obrony przeciwchemicznej – Lublin (sformowana na nowo)
  - pluton zwiadu – Lublin (sformowany na nowo)
  - pluton samochodowy – Lublin (sformowany na nowo)
 
Pod koniec 1952 roku , do składu 3.Dywizji Piechoty włączono 83.Pułk Piechoty – JW 5168 Chełm, który przybył z 25.Dywizji Piechoty, w zamian Dowódca 3.DP przekazał do 25.Dywizji Piechoty – 45.Pułk Piechoty. Ponieważ w grudniu 1952 rozformowaniu uległa 25.Dywizja Piechoty z jej składu przekazano 45.Pułk Piechoty i 132.Pułk Artylerii Lekkiej – JW 5100 Siedlce, jednostki zostały przekazane Dowódcy 3.DP, w związku z przybyciem do składu dywizji 45.pp i 132.pal rozformowano 83.Pułk Piechoty.
 
W 1953 roku Dowództwo 3.DP i część jej jednostek przeniesiono do Siedlec. 1 maja 1953 roku ze składu dywizji wyszedł 132.Pułk Artylerii Lekkiej i został przekazany do 14.Dywizji Piechoty.
 
W związku z rozformowaniem 9.Korpusu Armijnego w którego składzie była 3.Dywizja Piechoty rozformowaniu uległy 20.batalion łączności oraz 4.batalion saperów, a na ich miejsce przybyły 53.batalion łączności – JW 5007 Lublin oraz 68.batalion saperów – JW 3176 Krasnystaw z rozformowanego 9. KA. W 1956 roku powtórnie przeniesiono dowództwo i część jednostek dywizji do Lublina.
 
Skład 3.DP w roku 1956 po zmianach dyslokacyjnych i reorganizacyjnych wyglądał następująco:
 
 - Dowództwo 3.Dywizji Piechoty – JW 1253 Lublin
  - 7.Kołobrzeski Pułk Piechoty – JW 1157 Lublin
  - 8.Bydgoski Pułk Piechoty – JW 2134 Hrubieszów
  - 45.Pułk Piechoty – JW 3576 Siedlce
  - 5.Kołobrzeski Pułk Artylerii  – JW 1168 Chełm (zmiana nazwy z 5.pal)
  - 3.dywizjon artylerii przeciwpancernej – JW 2137 Hrubieszów
  - 18.dywizjon artylerii przeciwlotniczej – JW 2195 Siedlce
  - 53.batalion łączności – JW 5007 Lublin (przybył z 9.KA)
  - 20.batalion łączności – JW 2630 Lublin (rozformowano)
  - 68.batalion saperów – JW 3176 Chełm (przybył z 9.KA)
  - 4.batalion saperów – JW 2439 Tomaszów Lubelski (rozformowano)
  - 34.kompania obrony przeciwchemicznej – Lublin
  - pluton zwiadu – Lublin (przeformowano w 17.kr)
  - 17.kompania rozpoznawcza – Siedlce (sformowana na bazie plutonu zwiadu)
  - pluton samochodowy – Lublin (przeformowano w 87.ksam)
  - 87.kompania samochodowa – Lublin (sformowana na bazie psam)
  - pluton sztabowy – Lublin (sformowany na nowo)
  - 169.Ruchomy Warsztat Remontu Samochodów – JW 3540 Lublin (sformowany na nowo)
  - 3.Dywizyjny Punkt Zaopatrzenia – JW 1064 WLublin (sformowany na nowo)
 
W 1957 roku rozformowano 68.batalion saperów, a w jego miejsce do składu dywizji przybył 29.batalion elektrotechniczny, który przeformowano w 37.batalion saperów – JW 1587 Sandomierz (później zmieniono nr batalionu z 37. na 4.), sformowano na nowo 23.batalion czołgów i artylerii pancernej – JW 4883 Włodawa, 166.Dywizyjny Warsztat Uzbrojenia – JW 2014.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego WP nr 071/Org. z 30 czerwca 1958 roku nastąpiła zmiana numerów JW niektórych jednostek 3.DP:
 
 - Dowództwo 3.Dywizji Piechoty – JW 2034
 - 8.Pułk Piechoty – JW 2122
 - 45.Pułk Piechoty – JW 2455
 - 7.Pułk Piechoty – JW 1987
 - 5.Pułk Artylerii – JW 1991
 - 3.dywizjon artylerii przeciwpancernej – JW 2140
 
W kolejnych latach skład dywizji nie ulegał większych zmianom, w ostatnim 1962 roku funkcjonowania 3. Dywizji Piechoty jej skład był następujący:
 
 - Dowództwo 3 Dywizji Piechoty – JW 2034 Lublin
  - 17.kompania rozpoznawcza – Włodawa
  - 53.batalion łączności – JW 5007 Lublin
  - 4.batalion saperów – JW 1587 Sandomierz
  - 8.Pułk Piechoty – JW 2122 Hrubieszów
  - 45.Pułk Piechoty – JW 2455 Siedlce
  - 7.Pułk Piechoty – JW 1987 Lublin
  - 23.batalion czołgów średnich – JW 4883 Włodawa
  - 5.Pułk Artylerii – JW 1991 Chełm
  - 3.dywizjon artylerii przeciwpancernej – JW 2140 Hrubieszów
  - 18.dywizjon artylerii przeciwlotniczej – JW 2195 Siedlce
  - 87.kompania samochodowa – Lublin
  - 34.kompania obrony przeciwchemicznej – Lublin
  - 169.Ruchomy Warsztat Naprawy Samochodów – JW 3540 Lublin
  - 166.Dywizyjny Warsztat Uzbrojenia – JW 2014 Lublin
  - 3.Dywizyjny Punkt Zaopatrzenia – JW 1064 Lublin
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego WP nr 023/Org. z dnia 7 marca 1962 rozformowano 3.DP a na jaj bazie sformowano 3.Dywizję Zmechanizowaną, która kontynuowała chlubne tradycje i historię 3.DP
 
Poczet dowódców 3.DP:
 
 - płk Stanisław Galicki (1943 – IX.1944)
 - płk dypl. Stanisław Zajkowski (IX.1944 – 26.X.1945)
 - cz.p.o. płk Władysław Mikołajczak (26.X.1945 – 6.I.1946)
 - gen. bryg. Mieczysław Melenas (7.I.1946 – I.1948)
 - płk Leon Sitorski (I.1948 – VII.1948)
 - ppłk Wilhelm Zitta (VII.1948 – X.1948)
 - płk Narcyz Rudziński (2.XI.1948 – 31.XII.1949)
 - płk Józef Bielecki (1.I.1950 – 11.VII.1951)
 - płk Dymitr Szarówka (12.VII.1951 – 7.IX.1951)
 - płk Wacław Zwierzański (8.IX.1951 – XII.1953)
 - płk Michał Pazowski (1.I.1954 – XII.1955)
 - płk Jan Piróg (XII.1955 – 13.XII.1956)
 - płk Jan Wyderkowski (14.XI.1956 – 12.I.1958)
 - płk dypl. Florian Siwicki (13.I.1958 – 15.III.1961)
 - płk Jan Piróg (16.III.1961 – 6.III.1962)
 

© Copyright by www.jednostki-wojskowe.pl   Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i publikowanie w całości oraz w części bez zgody autora zabronione. Wszystkie teksty, artykuły, fotografie, oraz pozostałe materiały zamieszczone na stronie www.jednostki-wojskowe.plobjęte są prawami autorskimi.

Please publish modules in offcanvas position.