jednostki-wojskowe.pl

 

 

 

                    Dywizja powstała w roku 1944 jako 11.Dywizja Piechoty wchodząca w skład 3.Armii Wojska Polskiego, na miejsce postoju ustalono miejscowość Krasnystaw na Lubelszczyźnie. Dywizja otrzymała etat 04/500 na stanie którego miało być 11 337 żołnierzy. Jednak z powodu  problemów kadrowych i sprzętowych podjęto decyzję o rozformowaniu dywizji pod koniec roku 1944. 11.Dywizja Piechoty istniała jedynie 3 miesiące, gdy ją rozformowano oddziały i pododdziały przekazano do 1. i 2.Armii WP, a uzbrojenie, sprzęt zwrócono do magazynów. Odrodzenie dywizji nastąpiło w roku 1945, ponownie sformowano 11.Dywizję Piechoty  na podstawie rozkazu NDWP nr 58/Org. z dnia 15 marca 1945 według etatu 04/550. Na miejsce postoju wyznaczono Ziemię Łódzką i jej okolice. Formowanie dywizji zakończono 24 kwietnia 1945 i w maju pododdziały rozpoczęły szkolenie.

 

Tab.1 - Skład 11. DP po sformowaniu w 1945 roku

Nazwa jednostki	Nr Poczty Polowej	Miejsce formowania	Etat	Etatowy stan osobowy
Dowództwo 11. Dywizji Piechoty	65605	Łódź	04/550	153
38. Pułk Piechoty	84251	Kutno	04/551	2464
40. Pułk Piechoty	65610	Łódź	04/551	2464
42. Pułk Piechoty	84253	Piotrków	04/551	2464
33. Pułk Artylerii	65612	Łódź	04/552	912
Samodzielna Szkolna Kompania Strzelecka	-	Łódź	04/553	99
14. Samodzielny Dywizjon Przeciwpancerny	65620	Łódź	04/569	260
11. Samodzielna Kompania Wywiadowcza	-	Łódź	04/555	79
16. Samodzielny Batalion Saperów	65618	Łódź	04/556	166
18. Samodzielny Batalion Łączności	-	Łódź	04/548	146
14. Samodzielna Kompania Obrony Przeciwgazowej	-	Łódź	04/558	34
19. Samodzielna Samochodowa Kompania Podwozu	-	Łódź	04/559	70
27. Piekarnia Polowa	-	Łódź	04/560	54
8. Samodzielny Batalion Sanitarny	65624	Łódź	04/561	92
25. Samodzielny Ambulans Weterynaryjny	-	Łódź	04/562	9
Pluton Dowództwa Artylerii Dywizji	-	Łódź	04/563	37
2. Samodzielna Kompania KM-ów Przeciwlotniczych	-	Łódź	04/578	98
Ruchomy Warsztat Taborowo-Mundurowy	-	Łódź	04/215	11
Wojskowa Stacja Pocztowa Nr 3241	65675	Łódź	014/96B	9
Kasa Polowa Banku Państwowego Nr 2125	-	Łódź	04/16	3

 

Dywizja nie zdążyła przystąpić do walk frontowych, i po zakończeniu działań wojennych dywizję przegrupowano w rejon przygraniczny nad Odrę i Nysę Łużycką do pełnienia służby ochrony granic, na miejsce postoju dowództwa dywizji wybrano Lubsko. We wrześniu 1945 dywizja została podporządkowana Dowództwu Okręgu Wojskowego nr IV.

 

11.Dywizja Piechoty przeszła na etaty pokojowe w terminie do 15 grudnia 1945 roku na mocy Rozkazu Naczelnego Dowódcy WP nr 0305/Org z dnia 10 listopada 1945 roku, rozkaz ten wydano po tym jak dywizja zdała służbę graniczną nowo sformowanej brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza.                    

 

Skład organizacyjny dywizji po przeformowaniu wyglądał następująco.

 

Tab.2 - Skład 11. DP po wykonaniu R-zu nr 0305/Org z dnia 10.11.1945 roku

Nazwa jednostki	Nr Poczty Polowej	Nr Etatu	STAN OSOBOWY						Miejsce postoju
			Gen.	Ofic.	Pdf.	Szer.	RAZEM	Kontr.
Dowództwo 11. Dywizji Piechoty	65605	2/1	1	49	12	16	78	4	Żary
38. Pułk Piechoty	84251	2/2	-	165	459	759	1383	2	Kożuchów
40. Pułk Piechoty	65610	2/2	-	165	459	759	1383	2	Iława
42. Pułk Piechoty	84253	2/2	-	165	459	759	1383	2	Żary
33. Pułk Artylerii	65612	2/3	-	114	202	409	725	1	Gocławek
14. Samodzielny Dywizjon Artylerii Zmotoryzowanej 76mm	65620	2/4	-	22	66	83	171	-	Żary
18. Samodzielny Batalion Łączności	-	2/5	-	26	53	71	150	1	Żary
16. Samodzielny Batalion Saperów	65618	2/6	-	22	29	119	170	1	Żary
Samodzielny Pluton Samochodowy	-	2/8	-	3	16	21	40	-	Żary
Samodzielny Pluton Strzelecki Oddziału Informacji	-	2/10	-	1	3	13	17	-	Żary

 

Pozostałe pododdziały zostały rozformowane.

 

Realizując decyzję o redukcji Wojska Polskiego, Rozkazem Naczelnego Dowódcy WP Nr 046/Org. z dnia 27.02.1946 r. przeniesiono 11. Dywizję Piechoty na etaty Nr 2/40 - 2/46, dywizji kategorii „C”, a stan osobowy ustalono na 3998 wojskowych i 35 kontraktowych. Reorganizację należało zakończyć w terminie do dnia 31.03.1946r

 

 

Rozkazem Naczelnego Dowódcy WP Nr 0208/Org. z dnia 22.11.1946r., w terminie do dnia 31.12.1946r. Dowódca Okręgu Wojskowego IV przeformował  11. Dywizję Piechoty z etatów Nr 2/40 - 2/46, na nowe etaty Nr 2/61 oraz 2/70 - 2/76 Dywizji Piechoty kat. „C”, o łącznym stanie etatowym 4438 wojskowych i 47 kontraktowych. Rozkaz ten wprowadzał podział pułków piechoty na kat. „B’ i „C”, gdzie ten pierwszy miał większy stan osobowy.

 

Rozkazem MON Nr 0046/Org. z dnia 30.03.1949 r. Dowódcy 11. Dywizji Piechoty podporządkowano 29. Pułk Piechoty i 13. Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej ze składu 10. Dywizji Piechoty. Jednocześnie w podporzadkowanie 4. Dywizji Piechoty przechodził 38. Pułk Piechoty z Kożuchowa. Włączenie drugiego dywizjonu artylerii przeciwpancernej do 11. Dywizji Piechoty, wiązało się z planem rozwinięcia pułku artylerii przeciwpancernej. Szczegóły przeformowania na dywizję zmotoryzowaną przyniósł Rozkaz MON Nr 0056/Org. z dnia 30.03.1949 r. Dowódcy OW IV nakazano, terminie do dnia 1.09.1951r., przeformować 11. Dywizję Piechoty na 11. Zmotoryzowaną Dywizję Piechoty.

 

 

Rozkazem MON Nr 0031/III z dnia 15.04.1950 r., w terminie do dnia 1.11.1950 r., przeniesiono Dowództwo 11. Zmotoryzowanej Dywizji Piechoty, 34. Batalionu Łączności z m. Żary do m. Żagań oraz 29 Zmotoryzowany Pułk Piechoty z m. Jelenia Góra do m. Żagań. By zrobić miejsce dla 29 Pułku, przeniesiono 9 Batalion Rozpoznawczy z kompleksu „Żagań-Las” do koszar na ul. Dworcowej.

 

Rozkazem MON Nr 0055/Org. z dnia 12.06.1950 r. przeformowano, w terminie do dnia 1.10.1951 r., 11. Zmotoryzowaną Dywizję Piechoty na 11. Dywizję Zmechanizowaną. Równocześnie ze składu dywizji wyszedł 92.pappanc, który wszedł w podporządkowanie Dowódcy Okręgu Wojskowego nr IV, a także 40.zmotpp który przeformowano w 40.Pułk Zmechanizowany i włączono go w skład 10.Sudeckiej Dywizji Zmechanizowanej.

 

3 sierpnia 1950 roku wprowadzono pierwszy powojenny plan mobilizacyjny "PM-1", w związku z czym jednostkom dywizji nadano etatu czasu wojennego (jedynie dla części jednostek) oraz zadania mobilizacyjne, które przedstawiamy poniżej.

 

Znaczna rozbudowa całości Sił Zbrojnych jak i związków taktycznych, wymusiła zmiany w planowaniu mobilizacyjnym. Nowy plan mobilizacyjny, nazwany „PM-53”, zmieniał zadania postawione przed  jednostkami 11.DZ na czas „W”. Szczegóły rozwinięcia mobilizacyjnego przedstawia tabela.

 

Nazwa jednostki	Etat czasu "P"	Etat czasu "W"	Czas mobilizacji	Miejsce postoju	Odpowiedzialny za przeprowadzenie mobilizacji
Dowództwo 11. Dywizji Zmechanizowanej	5/77	05/56	N-1-24 / N-3	Żagań	Dowódca 11.DZ
Kompania Dowodzenia 11.DZ	5/78	05/57	N-1-24 / N-3	Żagań	Dowódca 34.bł
29.Pułk Zmechanizowany	5/83	05/62	N-1-24 / N-3	Żagań	Dowódca 29.pz
42.Pułk Zmechanizowany	5/83	05/62	N-1-24 / N-3	Żary	Dowódca 42.pz
40.Pułk Zmechanizowany	5/83	05/62	N-1-24 / N-3	Bolesławiec	Dowódca 40.pz
8.Drezdeński Pułk Czołgów Średnich	5/84	05/63	N-1-24 / N-3	Żagań	Dowódca 8.pczś
17.Ciężki Pułk Czołgów i Artylerii Pancernej	5/85	05/64	N-1-24 / N-3	Żagań	Dowódca 17.papanc
33.Pułk Artylerii Haubic	5/86	05/66	N-1-24 / N-3	Żary	Dowódca 33.pah
17.Pułk Moździerzy	5/87	05/65	N-1-24 / N-3	Żagań	Dowódca 17.pm
4.Szkolny Batalion Czołgów	5/117	-	Rozformowuje się	Żagań	Dowódca 4.szbcz
9.Batalion Rozpoznawczy	5/81	05/60	N-1-24 / N-3	Żary	Dowódca 9.br
34.Batalion Łączności	5/79	05/58	N-1-24 / N-3	Żagań	Dowódca 34.bł
16.Batalion Saperów	5/80	05/59	N-1-24 / N-3	Żary	Dowódca 16.bsap
15.Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej	4/55	02/31	N-1-24 / N-3	Żagań	Dowódca 15.daplot
10.Dywizjon Artylerii Rakietowej	5/88	05/67	N-1-24 / N-3	Żary	Dowódca 10.dar
44.Pułk Samochodowo-Transportowy	5/89	05/68	N-3	Żagań	Dowódca 8.pczś
49.Kompania Obrony Przeciwchemicznej	-	05/69	N-3	Żary	Dowódca 33.pah
34.Kompania Medyczno-Sanitarna	-	05/70	N-3	Żagań	Dowódca 17.papanc
106.Piekarnia Polowa	-	05/77	N-3	Żary	Dowódca 42.pz
10.Ruchoma Baza Remontu Czołgów	5/90	05/71	N-3	Żagań	Kierownik 10.RWNCz
11.Ruchomy Warsztat Artyleryjski	5/91	05/73	N-3	Żagań	Dowódca 29.pz
12.Ruchomy Warsztat Naprawy Samochodów	25/42	05/72	N-3	Żagań	Dowódca 17.pm
74.Ruchomy Warsztat Naprawy Umundurowania	-	05/74	N-3	Żary	Dowódca 42.pz
Dywizyjny Punkt Zaopatrzenia 11.DZ	-	05/76	N-3	Żagań	Dowódca 29.pz
12.Składnica Sprzętu Pancernego	-	05/75	N-3	Żagań	Dowódca 17.papanc
Pluton Dowodzenia Dowódcy Artylerii 11.DZ	-	05/61	N-3	Żary	Dowódca 33.pah
250.Kasa Polowa NBP	-	035/4	N-3	Żagań	Dowódca 34.bł
186.Wojskowa Stacja Pocztowa	-	02/44	N-3	Żagań	Dowódca 34.bł

 

 

Rozkazem MON Nr 04/Org. z dnia 27.01.1954 r. w 11 Dywizji Zmechanizowanej sformowano nieetatową Szkolną Kompanię Oficerów Politycznych Rezerwy. Termin sformowania określono na 20.02.1954 r., a stan zmienny na 60 słuchaczy. Kompania miała być aktywowana na cztery turnusy, po dwa miesiące każdy. Dyrektywa MON Nr 0056/Org. z dnia 22.10.1954 r. w sprawie zamierzeń organizacyjnych na lata 1955-1960 zakładała przeformowanie 11 DZ na nowe etaty i nieznaczne zmniejszenie stanu osobowego z 8678 do 8515 wojskowych. Reorganizacje planowano przeprowadzić w czwartym kwartale 1955 r. Rozkazem MON Nr 072/Org. z dnia 29.12.1954 r. ponownie nakazano sformowanie w ramach 11 Dywizji nieetatowej Szkolnej Kompanii Oficerów Politycznych Rezerwy. Termin sformowania określono na 10.02.1955 r., a stan zmienny na 75 słuchaczy. Kompania miała być aktywowana na cztery turnusy, po dwa miesiące każdy. Kadrę zawodową (5 oficerów i 5 podoficerów) wydzielano z jednostek dywizji. Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 057/Org. z dnia 9.03.1955 r. w etacie Nr 5/117 - 4 Szkolnego Batalionu Czołgów, w kompanii obsługi zorganizowano trzeci pluton czołgów średnich, powiększając stan czołgów T-34 do 19 sztuk. Rozkazem MON Nr 0012/Org. z dnia 22.04.1955 r. przeformowano, w terminie do dnia 15.07.1955 r., Wydział Informacji 11 DZ z etatu Nr 32/90 na etat Nr 32/151, o stanie osobowym 27 wojskowych i 2 kontraktowych. Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 0118/Org. z dnia 12.05.1955 r. do etatu każdego z pułków zmechanizowanych 11 DZ wprowadzono po 6 transporterów opancerzonych BTR-152, natomiast na stan 9 Batalionu Rozpoznawczego wpisano 2 transportery opancerzone BTR-40. Planowany przez kierownictwo Sił Zbrojnych rozwój Wojska Polskiego na lata 1955-1960 został zdezaktualizowany Uchwałą Rządu z dnia 3.03.1955 r. o redukcji stanu liczebnego armii. Rozkazem MON Nr 0056/Org. z dnia 19.09.1955 r. nakazano Dowódcy Śląskiego Okręgu Wojskowego przeprowadzenie reorganizacji 11.Dywizji Zmechanizowanej na nowe etaty DZ t. „A” o zmniejszonym stanie osobowym. Termin jej zakończenia określono na 20.12.1955 r.

 

Nazwa jednostki	Nr JW	Nr Etatu	STAN OSOBOWY						Miejsce postoju
			Gen.	Ofic.	Pdf.	Szer.	RAZEM	Kontr.
Dowództwo 11. Dywizji Zmechanizowanej	2473	5/159					89	17	Żagań
Kompania Sztabowa 11.DZ	-	5/160	-				43	-	Żagań
29. Pułk Zmechanizowany	1794	5/164	-				1189	16	Żagań
42. Pułk Zmechanizowany	3567	5/165	-				886	13	Żary
40. Pułk Zmechanizowany	2493	5/164	-				1189	16	Bolesławiec
8. Drezdeński Pułk Czołgów Średnich	1678	5/166	-				690	12	Żagań
36. Batalion Czołgów i Artylerii Pancernej	2555	5/167	-				519	11	Żagań
33. Pułk Artylerii Haubic	2507	5/168	-				770	12	Żary
9. Batalion Rozpoznawczy	2949	5/163	-				191	5	Żary
34. Batalion Łączności	2869	5/161	-				248	5	Żagań
16. Batalion Saperów	2531	5/162	-				299	4	Żary
130. Pułk Artylerii Przeciwlotniczej	4148	5/169	-				426	12	Żagań
10. Dywizjon Artylerii Rakietowej	2628	5/170	-				161	3	Żary
60. Batalion Medyczno-Sanitarny	3935	2/196	-				24	20	Żagań
76. Batalion Samochodowo-Transportowy	2680	5/171	-				89	3	Żagań
10. Ruchoma Baza Remontu Czołgów	1304	5/173	-				127	1	Żagań
11. Ruchomy Warsztat Naprawy Sprzętu Artyleryjskiego	1800	5/174	-				22	-	Żagań
12. Ruchomy Warsztat Naprawy Samochodów	2100	5/156	-				40	-	Żagań
17. Kompania Obrony Przeciwchemicznej	-	5/172	-				74	-	Żagań
Pluton Dowodzenia Dowódcy Artylerii Dywizji	-	2/199	-				29	-	Żagań
Dywizyjny Punkt Zaopatrzenia	-	5/158	-				13	-	Żagań

 

Podczas tej reorganizacji na bazie 17.pappanc sformowano 36.Batalion Czołgów i Artylerii Przeciwpancernej (JW 2555), na bazie 15.daplot sformowano 130.Pułk Artylerii Przeciwlotniczej (JW 4148) w Żaganiu, od podstaw sformowano pluton Dowodzenia Dowódcy Artylerii oraz 17.Kompanię Obrony Przeciwchemicznej w Żaganiu, na bazie 44.ksam powstał zaś 76.Batalion Samochodowo-Transportowy (JW 2680) w Żaganiu. Kolejną nową jednostką był także 60.Batalion Medyczno-Sanitarny (JW 3935), wkrótce też rozformowaniu uległy 17.pm oraz 4.sbcz.

 

Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego nr 0257/Org z dnia 22.11.1955 r. Dywizyjny Punkt Zaopatrzenia przemianowano na 11.Dywizyjny Punkt Zaopatrzenia, natomiast Kompanię Sztabową 11.DZ na 46.Kompanię Sztabową.

 

W związku z ponownym utworzeniem w Wojsku Polskim dywizji pancernych, 11.DZ, w terminie do dnia 20.12.1955 r., przechodziła w podporządkowanie Dowódcy 2.Korpusu Armijnego (JW 5796) z Poznania, zastępując w jego strukturach, przewidzianą do przeformowania na etat dywizji pancernej, 19.Dywizję Zmechanizowaną.

 

Zmiany organizacyjne w Siłach Zbrojnych PRL, zdezaktualizowały w znacznym stopniu obowiązujący plan mobilizacyjny. Zdecydowano więc, o wprowadzeniu jego zmodyfikowanej wersji, nazwanej „ZPM-53”. Według nowej tabeli mobilizacyjnej, 11.DZ przeformowywała się na nowe etaty oraz mobilizowała jednostki dla innego szczebla dowodzenia. Nowe zadania mobilizacyjne przedstawiają tabele 17 i 18.

 

Nazwa jednostki	Etat czasu "P"	Etat czasu "W"	Czas mobilizacji	Miejsce postoju	Odpowiedzialny za przeprowadzenie mobilizacji
33.Wojskowa Komenda Odcinka Kolejowego	10/9	09/14	N-2	Żagań	Dowódca 130.paplot
40.Wojskowa Komenda Odcinka Kolejowego	10/9	09/14	N-2	Legnica	Dowódca 40.pz
Grupa Konserwacji Samochodów Kat.II	25/66	Rozformowuje się		Żagań	Dowódca 130.paplot
14.Pralnia Polowa	-	021/82	N-6	Bolesławiec	Dowódca 40.pz
18.Komenda Ochrony Kat.I	-	023/10	N-3	Żagań	Dowódca 29.pz
74.Komenda Ochrony Kat.II	-	023/11	N-3	Żary	Dowódca 42.pz

 

Realizując kolejną uchwałę Rządu PRL o redukcji stanu osobowego Sił Zbrojnych, Rozkazem MON Nr 0026/Org. z dnia 4.09.1956 r. rozformowano min. Dowództwo 2.Korpusu Armijnego z Poznania. Podlegająca mu dotychczas 11.Dywizja przechodziła w bezpośrednie podporządkowanie Dowódcy Śląskiego Okręgu Wojskowego. Dodatkowo rozformowaniu, na czas „P”, ulegał 60.Batalion Medyczno-Sanitarny (JW 3935) z Żagania, funkcjonujący według etatu Nr 2/196. Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 0197/Org. z dnia 25.10.1956 r. w pułkach zmechanizowanych i batalionie czołgów i artylerii pancernej 11.DZ, etaty oficerskie dowódców dział pancernych ISU-122 zamieniono na podoficerskie. Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 0258/Org. z dnia 18.12.1956 r., 11.Dywizyjnemu Punktowi Zaopatrzenia nadano numer JW 1130.

 

Wykonując Uchwałę Rady Ministrów Nr 109/57 z dnia 25.03.1957 r., Rozkazem MON Nr 0025/Org. z dnia 2.04.1957 r. przeprowadzono kolejną reorganizację jednostek 11.DZ, w terminie do dnia 15.08.1957 r., przenosząc ją na nowe etaty DZ typu „A”. Plan przeformowania przedstawia tabela nr 19.

 

Nazwa jednostki	Nr JW	Nr Etatu	STAN OSOBOWY						Miejsce postoju
			Gen.	Ofic.	Pdf.	Szer.	RAZEM	Kontr.
Dowództwo 11. Dywizji Zmechanizowanej	2473	5/196					96	7	Żagań
46. Kompania Sztabowa	-	5/197	-				48	-	Żagań
29. Pułk Zmechanizowany	1794	5/201	-				1396	6	Żagań
42. Pułk Zmechanizowany	3567	5/202	-				918	6	Żary
40. Pułk Zmechanizowany	2493	5/201	-				1396	6	Bolesławiec
8. Drezdeński Pułk Czołgów i Artylerii Pancernej	1678	5/203	-				543	6	Żagań
33. Pułk Artylerii Haubic	2507	5/204	-				783	6	Żary
19. Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej	1260	5/207	-				315	1	Zgorzelec
9. Batalion Rozpoznawczy	2949	5/199	-				262	5	Żary
34. Batalion Łączności	2869	5/198	-				208	14	Żagań
16. Batalion Saperów	2531	5/200	-				413	1	Żary
10. Dywizjon Artylerii Rakietowej	2628	5/208	-				160	1	Żary
76. Batalion Samochodowo-Transportowy	2680	5/209	-				91	1	Żagań
10. Ruchomy Warsztat Naprawy Czołgów	1304	5/213	-				108	1	Żagań
11. Dywizyjny Warsztat Uzbrojenia	1800	5/215	-				25	-	Żagań
12. Ruchomy Warsztat Naprawy Samochodów	2100	5/214	-				40	-	Żagań
17. Kompania Obrony Przeciwchemicznej	-	5/211	-				119	-	Żagań
11. Dywizyjny Punkt Zaopatrzenia	1130	5/216	-				13	-	Żagań

 

Rozformowany batalion czołgów i artylerii pancernej włączono do pułku czołgów średnich tworząc nowy pułk czołgów i artylerii pancernej. Pluton dowodzenia Dowódcy AD włączono w skład 33.Pułku Artylerii Haubic. Najbardziej istotną zmianą było rozformowanie pułku artylerii przeciwlotniczej. Zastąpił go w nowej strukturze dywizjon artylerii przeciwlotniczej, z tym, że powstawał on w garnizonie Zgorzelec na bazie przejętego z 4.Dywizji Piechoty 111.Pułku Artylerii Przeciwlotniczej.

 

W celu poprawy systemu dowodzenia, w terminie do dnia 1.09.1957 r., Dowódca 11.DZ przekazał w podporządkowanie Dowódcy 10.DPanc  40.Pułk Zmechanizowany z Bolesławca, przejmując ponownie w swoje struktury 38.Pułk Zmechanizowany z Kożuchowa, będący dotychczas w składzie 2.DZ. Zmiany te przeprowadzono na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 0132/Org. z dnia 15.07.1957 r.

 

Kolejne lata to ciągłe przemiany, zmiany numerów jednostek, rozformowania i formowania nowych jednostek, praktycznie co roku była jakaś zmiana organizacyjna w ramach dywizji. Aż w końcu w latach 60-tych dywizja zmechanizowana została przemianowana na dywizję pancerną. Przeformowanie nastąpiło 15 czerwca 1963 na mocy zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego WP nr 057/Org. z dnia 8 kwietnia 1963 roku. W zarządzeniu tym rozkazano Dowódcy ŚOW wyłączyć ze składu 11.Dywizji Zmechanizowanej 38.Pułk Zmechanizowany i włączyć go do składu 5.Saskiej Dywizji Pancernej. Natomiast ze składu 5.Saskiej Dywizji Pancernej wyłączyć 22.Drezdeński Pułk Czołgów Średnich i włącz go w skład przeformowanej 11.Dywizji Pancernej.

 

Skład 11 Dywizji Pancernej na dzień 15 czerwca 1963 roku (po przeformowaniu zgodnie z zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 057/Org. z dnia 8 kwietnia 1963 roku.)

 

Dowództwo 11 Dywizji Pancernej – JW 1588 Żagań (etat 5/282)

42 Pułk Zmechanizowany – JW 3118 Żary (etat 5/262)

8 Drezdeński Pułk Czołgów Średnich – JW 2702 Żagań (etat 5/283)

22 Drezdeński Pułk Czołgów Średnich – JW 2646 Żagań (etat 5/283)

29 Pułk Czołgów Średnich – JW 2707 Żagań (etat 5/283)

32 Dywizjon Artylerii Haubic – JW 2821 Żary (etat 5/284) na bazie 33.pa

10 Dywizjon Artylerii Rakietowej – JW 2628 Żary (etat 5/208) przeformowany odrębnym zarządzeniem

17 Bateria Dowodzenia Szefa Artylerii – Żary (etat 5/285)

19 Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej – JW 1260 Zgorzelec (etat 5/286)

34 Batalion Łączności – JW 2920 Żagań (etat 5/268)

16 Batalion Saperów – JW 2833 Żary (etat 5/269)

60 Batalion Medyczny – JW 2006 Żary (etat 5/274)

41 kompania rozpoznawcza – Żagań (etat 5/270)

17 kompania obrony przeciwchemicznej – Zgorzelec (etat 5/271)

76 Batalion Transportowy – JW 2680 Żagań (etat 5/287)

10 Ruchomy Warsztat Naprawy Czołgów – JW 2649 Żagań (etat 5/288)

12 Ruchomy Warsztat Naprawy Samochodów – JW 2100 Żagań (etat 5/276)

11 Dywizyjny Warsztat Uzbrojenia – JW 1800 Żagań (etat 5/275)

11 Dywizyjny Punkt Zaopatrzenia – JW 1130 Żagań (etat 5/279)

186 Wojskowa Stacja Pocztowa – JW 2191 Żagań (etat 5/280) sformowana na nowo

106 Piekarnia Polowa – Żagań (etat 5/289) sformowana na nowo

Kasa Polowa nr 35 - Żagań (etat 5/278) sformowana na nowo

 

Następne zmiany to przeformowanie 10 dar na 10 dywizjon Artylerii w Żarach, oraz w 1967 roku 22 pczś na 3 Drezdeński Pułk Czołgów Średnich. Także w 1967 na bazie 10 RWNCz, 12 RWNSam i 11 DWUzb sformowano 10 batalion Remontowy (JW 2649) w Żaganiu oraz na bazie 19 daplot sformowano 111 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej (JW 1260) w Zgorzelcu. W 1968 sformowano 30 kompanię Dowodzenia Szefa OPL w Zgorzelcu, a 17 kompanię przeciwchemiczną przemianowano na 17 kompanię chemiczną. Rok 1969 to kolejno, sformowanie 43 dywizjonu Artylerii Rakietowej (JW 3231) w Żarach, na bazie 32 dah sformowano 33 Pułk Artylerii (JW 2821) w Żarach, na bazie 76 btransp, 11 DPZaop i 106 PPol sformowano 11 batalion zaopatrzenia (JW 2680) w Żaganiu. W trakcie przemian strukturalnych w jednostkach dywizji równoczesna trwała wymiana uzbrojenia, stare wysłużone czołgi T-34 zastąpiono czołgami T-54A i T-55, pododdziały zmechanizowane otrzymały wozy BRDM i SKOT, samochody Star 660, a artyleria armaty ppanc 85 mm. Lata 70-te to intensywne szkolenia poligonowe między innymi „Luty ‘73”, „Daniel ‘75”, „Tarcza ‘76”, „Salut ‘77”, „Przyjaźń ‘81”.

 

Lata 80-te to wprowadzenie do jednostek dywizji czołgów T-72, stan wojenny w czasie którego żołnierze dywizji brali udział w patrolowaniu między innymi Wrocławia. W latach 80-tych dywizja brała udział często w ćwiczeniach wspólnie z wojskami radzieckimi między innymi „Tarcza ‘84”, „Braterstwo ‘85”, „Przyjaźń ‘87”. Pod koniec lat 80-tych nastąpiły kolejne zmiany strukturalne w dywizji, w 1989 roku rozformowano 3 Drezdeński Pułk Czołgów z Żagania. W 1990 roku w 11 Drezdeńskiej Dywizji Zmechanizowanej im. Króla Jana III Sobieskiego wprowadzono nowe nazwy jednostek oraz część z nich re dyslokowano.

 

Skład 11 DZmech w roku 1990:

 

Dowództwo 11 DZmech – Żagań

42 Pułk Zmechanizowany – Żary

99 Drezdeński Pułk Zmechanizowany – Żagań

29 Pułk Zmechanizowany – Żagań

33 Pułk Artylerii – Żary

66 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej – Bolesławiec

10 dywizjon Artylerii – Żary

108 dywizjon Artylerii Przeciwpancernej – Prudnik

34 batalion Łączności – Żagań

9 batalion Rozpoznawczy – Żagań

16 batalion Saperów – Żary

11 batalion Remontowy – Żagań

11 batalion Zaopatrzenia – Żagań

60 batalion Medyczny – Żagań

17 bateria Dowodzenia Szefa Artylerii – Żary

30 kompania Dowodzenia Szefa OPL – Żagań

17 kompania Chemiczna - Żagań

 

W trakcie przemian strukturalnych w 1990 rozformowano 43 dar, jego wyposażenie czyli wyrzutnie rakietowe BM-21 przekazano do 33 pa. Po przemianach politycznych w kraju dywizja rozpoczęła prężnie nawiązywać kontakty z jednostkami wojskowymi z państw zachodnich co zaowocowało wieloma wizytami zagranicznymi przedstawicieli dywizji oraz wizyty zagranicznych gości w Polsce.  Ważne uwagi były też zmiany nazewnictwa pododdziałów dywizji i tak w latach 1992-93 zmienono nazwy 99 Pułk Zmechanizowany na 89 Pułk Zmechanizowany, 66 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej na 11 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej, 29 Pułk Czołgów na 120 Husarski Pułk Zmechanizowany, 34 batalion łączności na 11 batalion łączności, 16 batalion saperów na 11 batalion saperów oraz 9 batalion rozpoznawczy na 9 batalion rozpoznawczy Strzelców Konnych (później nr batalionu zmieniono na 10 ) . Jednocześnie pododdziały dywizji uczestniczyły w ćwiczeniach wojskowych na terenie całego kraju oraz realizowały szkolenie, do ważniejszych ćwiczeń należy zaliczyć „Czerwiec-92”, „Orion-96”, „Szarża-97”, „Orion-98”, „Merkury-99”, „Czerwiec-99”, „Orion-99”. Od roku 1990 ze składu dywizji ubyło kilka jednostek gdyż rozformowaniu uległy w roku 1992 – 10 dywizjon Artylerii, w roku 1995 – 17.Kompania Chemiczna, w roku 1998 – 11 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej, w roku 2001 - 11 Brygada Zmechanizowana im. Hetmana Wielkiego Koronnego Stanisława Żółkiewskiego, 11 Pułk Artylerii im. gen. dyw. Stanisława Kopańskiego, 20 Pułk Artylerii Przeciwpancernej, 11.Batalion Saperów i 11.Batalion Zaopatrzenia. W roku 2003 decyzją nr 245/MON z dnia 1 września 2003 roku dywizja otrzymała nazwę wyróżniającą „Lubuska”. Z końcem roku 2007 rozformowano 11.Batalion Medyczny wchodzący w skład dywizji. Do kolejnych zmian organizacyjnych doszło w latach 2010 i 2011, w terminie do 31 grudnia 2010 rozformowano 10.Batalion Rozpoznawczy "Strzelców Konnych" oraz 11.Kompanię Chemiczną, a 28 kwietnia 2011 ze składu dywizji wyszedł 5.Batalion Saperów i został on przekazany w podporządkowanie Dowódcy 17.Brygady Zmechanizowanej.

 

Obecnie 11 LDKPanc to jedna z najlepiej prezentujących się i rozwojowych dywizji w Wojsku Polskim. Jednostki dywizji aktywnie uczestniczą w misjach poza granicami kraju.

 

 

 

Dla zachowania i upamiętnienia chlubnych tradycji bojowych oddziałów 10 Brygady Kawalerii Pancernej i 1 Polskiej Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka, której pułki podczas II wojny światowej walczyły w kampanii 1939 r. w Polsce, 1940 r. we Francji i w latach 1944-45 we Francji, Belgii, Holandii i Niemczech.

 

p o l e c a m :

 

1.1  11 Dywizji Zmechanizowanej im. Króla Jana III Sobieskiego przyjąć nazwę wyróżniającą "Kawalerii Pancernej".

 

1.2  11 Dywizji Zmechanizowanej Kawalerii Pancernej im. Króla Jana III Sobieskiego przyjąć dziedzictwo i z honorem kultywować tradycje:

 

a) 10 Brygady Pancerno-Motorowej 1937-1939;

b) 10 Brygady Kawalerii Pancernej 1939-1942;

c) 1 Dywizji Pancernej 1942-1947.

 

Oznaka rozpoznawcza na mundur

 

Proporczyk na beret

 

 

proporzec rozpoznawczy Dowódcy 11.LDKPanc

 

 

 - Dowództwo 11.Lubuskiej Dywizji Kawalerii Pancernej im. Jana III Sobieskiego - Żagań

    - 11.Batalion Dowodzenia im. gen. broni Zygmunta Sadowskiego - Żagań

    - 11.Batalion Remontowy - Żagań

    - 10.Brygada Kawalerii Pancernej im. gen. Stanisława Maczka - Świętoszów

    - 34.Brygada Kawalerii Pancernej im. Hetmana Wielkiego Koronnego Jana Zamoyskiego - Żagań

    - 17.Wielkopolska Brygada Zmechanizowana im. gen. broni Józefa Dowbora-Muśnickiego - Międzyrzecz/Wędrzyn/Krosno Odrzańskie

    - 23.Śląski Pułk Artylerii - Bolesławiec

    - 4.Zielonogórski Pułk Przeciwlotniczy im. gen. dyw. Stefana Roweckiego "Grota" - Czerwieńsk/Leszno

 

 

Dyslokacja 11.DKPanc w 2015 roku - na mapie uwzględniono pododdziały do szczebla batalionu dla jednostek które stacjonują w więcej niż jednym garnizonie (mapa opracowana z wykorzystaniem map www.openstreetmap.org)

 

 

- płk Andrzej Czartoryski (1945-1946)

- gen. bryg. Stanisław Daniluk (1946-1947)

- płk Zbigniew Bobrowski (1947)

- płk Zbigniew Huszcza (1947-1948)

- p.o. ppłk Władysław Batko (1948)

- płk Dymitr Szarowka (1948-1949)

- płk dypl. Józef Sielecki (1949-1950)

- płk dypl. Włodzimierz Jerszow (1951-1953)

- gen. bryg. Sergiusz Siwicki (1953-1954)

- płk dypl. Adolf Humeniuk (1954-1956)

- płk dypl. Marian Doliński (1956-1959)

- gen. bryg. Mieczysław Mazur (1959-1962)

- gen. bryg. Zbigniew Zieleniewski (1962-1967)

- płk dypl. Wiesław Kociołek (1967-1968)

- gen. bryg. Witold Wereszczyński (1968-1973)

- gen. bryg. Józef Użycki (1973-1976)

- gen. bryg. Bolesław Matusz (1976-1984)

- płk dypl. Janusz Ornatowski (1984-1987)

- płk dypl. Adam Rębacz (1987-1988)

- płk dypl. Zygmunt Sadowski (1988-1990)

- gen. bryg. Adam Rębacz (1990-1992)

- płk dypl. Aleksander Bortnowski (1992-1993)

- p.o. płk dypl. Zbigniew Szura (1993-1994)

- gen. bryg. Aleksander Bortnowski (1994-1998)

- gen. bryg. Zdzisław Goral (1998-2000)

- gen. bryg. Stanisław Nowakowicz (2000-2003)

- gen. bryg. Waldemar Skrzypczak (2003-4.XI.2006)

- gen. dyw. Paweł Lamla (4.XI.2006-7.VIII.2009)

- gen. bryg. Mirosław Różański (7.VIII.2009-17.XI.2011)

- gen. bryg. Janusz Adamczak (17.XI.2011-17.II.2014)

- gen. bryg. Jarosław Mika (17.II.2014 - 17.II.2017)

- gen. dyw. Stanisław Czosnek (17.II.2017 - 19.III.2020)

- gen. dyw. Dariusz Parylak (19.III.2020 - 1.X.2020)

- gen. dyw. Piotr Trytek (1.X.2020 - 29.IX.2023)

- gen. bryg. Piotr Fajkowski (29.IX.2023 - obecnie)

 

Dowództwo Wojsk Lądowych (? - 31.XII.2013)

Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych (1.I.2014 - obecnie)

 

 

 © Copyright by www.jednostki-wojskowe.pl  Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i publikowanie w całości oraz w części bez zgody autora zabronione. Wszystkie teksty, artykuły, fotografie, oraz pozostałe materiały zamieszczone na stronie www.jednostki-wojskowe.plobjęte są prawami autorskimi.